6 kluczowych pytań przed polskimi wyborami – Politico

WARSZAWA – To gorzki czas w piątym pod względem liczby ludności kraju Unii Europejskiej.

Po miesiącach zaciekłych kampanii, skandali, gaf, ataków i tylko jednej debaty krajobraz polityczny przed niedzielnymi wyborami powszechnymi jest w dużej mierze taki sam jak rok temu. Dwie duże partie – rządząca nacjonalistyczna Partia Prawa i Sprawiedliwości oraz centrowa Koalicja Obywatelska – są daleko przed nami, a grupa mniejszych partii jest daleko w tyle.

Jest świadectwem głębokich podziałów w polskim społeczeństwie.

Zwolennicy rządu postrzegają opozycję jako zdrajcę chcącego oddać Polskę Niemcom (a nawet Rosji) i zamienić ją w niereligijną, przyjazną gejom dystopię, podporządkowaną Brukseli i wypełnioną muzułmańskimi imigrantami.

Zwolennicy opozycji ostrzegają, że jeśli PiS wygra trzecią kadencję, uda mu się zdusić resztki polskiej demokracji poprzez dalszą kontrolę nad sądami, ataki na niezależne media i izolację Polski od unijnych partnerów.

1. Co wynika z sondaży?

Sondaż Politico dotyczący sondaży exit poll pokazuje obecnie, że PiS ma 37 proc., podczas gdy Koalicja Obywatelska ma 30 proc.

Do następnego parlamentu mają szansę dostać się także trzy mniejsze partie.

Wskaźnik „trzeciej drogi” dla centroprawicy wynosi 11 procent, a dla lewicy 10 procent. Obaj zapowiedzieli przyłączenie się do Koalicji Obywatelskiej, która ma odsunąć od władzy Prawo i Sprawiedliwość.

Jeśli chodzi o skrajnie prawicową Partię Konfederacji, uzyskała ona 9% głosów i jest jedynym potencjalnym partnerem w koalicji Prawa i Sprawiedliwości, choć jej przywódcy twierdzą, że tego nie zrobią. Obie partie mają podobne poglądy nacjonalistyczne, ale ich polityka gospodarcza jest zupełnie inna.

2. Dlaczego wszyscy oglądają Małe Przyjęcia?

Przepisy stanowią, że partie muszą zdobyć 5% głosów, aby uzyskać miejsca w parlamencie, ale koalicje potrzebują 8%.

Trzecia Droga, która łączy założoną przez prezentera telewizyjnego Simona Holonię partię „Polska 2050” i agrarne Polskie Stronnictwo Ludowe, napotyka tę przeszkodę. W przypadku niepowodzenia pozostałe partie w parlamencie otrzymają wsparcie, co znacznie zbliży PiS do samodzielnej większości.

„Kluczowy jest sukces małych partii” – powiedział Ben Stanley, profesor nadzwyczajny w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej w Warszawie.

3. Czy wybory są wolne i uczciwe?

Może i jest za darmo, ale nie jest to zbyt sprawiedliwe.

Rząd pracuje nad zwiększeniem wydatków socjalnych, organizując wycieczki po całym kraju, podczas których urzędnicy państwowi mogli nawiązać kontakt z wyborcami – a wszystko to finansowane przez podatników. Obiecuje także nagrody dla miejscowości, w których uzyskana zostanie największa liczba głosów – konkurs, który obowiązuje tylko w małych miejscowościach, które są silnymi zwolennikami PiS.

Media kontrolowane przez państwo są zdecydowanie w obozie rządowym, choć prawo wymaga od nich bezstronności. PiS wspiera także sieć gazet należących do państwowej rafinerii Orlin, a gazety odrzucają nawet reklamy partii opozycji.

Wreszcie rząd zaproponował referendum z czterema pytaniami, które miały na celu zaszkodzić opozycji i nie odzwierciedlały w rzeczywistości żadnej rzeczywistej polityki. W artykule na temat imigracji czytamy: „Czy popieracie przyjęcie tysięcy nielegalnych imigrantów z Bliskiego Wschodu i Afryki, zgodnie z mechanizmem przymusowych transferów narzuconym przez europejską biurokrację?”

W referendum nie ma limitów wydatków, więc państwowe spółki pompują w kampanię ogromne sumy. Poczta Polska rozesłała nawet do klientów ulotki wyjaśniające przebieg referendum i pokazując fikcyjną kartę do głosowania z czterokrotnie zaznaczoną „Nie” – odzwierciedlającą stanowisko rządu.

Wreszcie podliczanie głosów będzie nadzorowane przez sędziów powołanych przez partię rządzącą.

W piątkowy wieczór odbyło się zgromadzenie zagranicznych obserwatorów wyborów Narzekać Nie otrzymali jeszcze akredytacji Komisji Wyborczej na oglądanie głosowania.

4. Jakie są mechanizmy głosowania?

Wszystkie kampanie wyborcze kończą się w piątek o północy, a media wstrzymują wszelkie doniesienia polityczne.

Lokale wyborcze otwierają swoje drzwi o siódmej rano dla około 29 milionów zarejestrowanych wyborców.

Poza granicami kraju zarejestrowano ponad 600 000 osób, co jest rekordową liczbą. Nowa arbitralna zasada ogranicza jednak liczenie głosów w lokalizacjach zagranicznych do 24 godzin; Jeżeli liczenie nie zostanie zakończone do tego czasu, wszystkie karty do głosowania w tym okręgu wyborczym zostaną odrzucone. Większość zagranicznych wyborców popiera opozycję.

Lokale wyborcze zamykają się o godzinie 21:00, a media natychmiast ogłoszą wyniki sondaży wyjściowych – których nie można publikować w trakcie głosowania – które w przeszłości były dość dokładne.

Liczenie głosów rozpoczyna się natychmiast Państwowa Komisja Wyborcza Ogłosisz bieżącą sumę. W poniedziałek rano powinno być już wiadomo, kto wygra oficjalne głosowanie.

5. Jak powstaje rząd?

Pierwszy krok należeć będzie do prezydenta Andrzeja Dudy, sprzymierzonego z Partią Prawo i Sprawiedliwość.

Zgodnie z Polską konstytucjaPrezydent ma swobodę mianowania Premiera. Duda powiedział, że prezydent tradycyjnie wybiera kandydata spośród ogólnego zwycięzcy wyborów – którym prawie na pewno będzie PiS.

Nowo mianowany premier musi uzyskać bezwzględną większość 460-osobowej Izby Reprezentantów.

W przypadku niepowodzenia kandydatura przejmuje władzę parlament i ma 14 dni na nominowanie nowego kandydata na premiera, który musi następnie uzyskać kolejne wotum zaufania.

Jeśli zakończy się to bez powołania rządu, piłka wróci na ręce prezydenta, który będzie miał 14 dni na wybór innego kandydata. Tym razem kandydatowi wystarczy zwykła większość w formie wotum zaufania.

6. Co się stanie, jeśli rząd nie zostanie utworzony?

Starania o zdobycie większości parlamentarnej mogą potrwać kilka miesięcy. Jeżeli to się nie powiedzie, Duda skróci sesję parlamentu i rozpisze nowe wybory, które muszą się odbyć w ciągu 45 dni.

Oznacza to nowe wybory – i kolejną zawziętą kampanię – gdzieś wiosną 2024 roku.