Zamach stanu w Gabonie: oficerowie armii umieszczają prezydenta w areszcie domowym

CNN
—

Oficerowie wojskowi w Gabonie ogłosili, że w środę przejęli władzę od prezydenta Alego Bongo Ondimby w oszałamiającym zamachu stanu, zagrażając półwieczem rodzinnych rządów nad krajem Afryki Środkowej.

Mężczyźni w mundurach wojskowych pojawili się w ogólnokrajowej telewizji, aby ogłosić areszt domowy prezydenta podczas wojskowego zamachu stanu, wywołując uroczystości i doniesienia o strzelaninach na ulicach stolicy, ale spotkały się z potępieniem za granicą.

Nienazwany rzecznik junty powiedział w środę rano w telewizji państwowej: „Społeczność krajowa i międzynarodowa zwróciła uwagę na to, że Ali Bongo Ondimba jest przetrzymywany w areszcie domowym”.

Rzecznik dodał, że obalony prezydent był otoczony „rodziną i lekarzami”.

Tymczasem Agence France-Presse pokazała materiał wideo przedstawiający żołnierzy w stolicy Libreville, świętujących poparcie dla przywódcy zamachu stanu, generała Brice’a Olighe Nguemy. Widziano go na ramionach personelu wojskowego skandującego „Prezydent”.

Oświadczenie nadeszło zaledwie kilka minut po ogłoszeniu zwycięzcy spornych wyborów prezydenta Ali Bongo Ondimby, znanego również jako Ali Bongo.

Funkcjonariusze, którzy twierdzą, że reprezentują „siły obronne i bezpieczeństwo” kraju, ogłosili to w przemówieniu telewizyjnym na kanale informacyjnym Gabon24. Oglądane przez CNN na X, wcześniej znanym jako Twitter.

„W imieniu narodu gabońskiego i gwaranta ochrony instytucji, CTRI [the Committee for the Transition and Restoration of Institutions] „Postanowił bronić pokoju, kładąc kres istniejącemu reżimowi” – ​​powiedział w audycji oficer wojskowy.

CNN nie może niezależnie potwierdzić nagrania wideo i nie zwróciło się jeszcze do rządu Gabonu z prośbą o komentarz.

Oficer wojskowy powiedział w audycji, że wyniki wyborów zostaną unieważnione, a granice kraju zamknięte.

„Wszystkie instytucje republiki zostały rozwiązane: w szczególności rząd, Senat, Zgromadzenie Narodowe, Trybunał Konstytucyjny, Rada Gospodarcza, Społeczna i Ochrony Środowiska oraz Rada Wyborcza Gabonu” – oznajmił funkcjonariusz.

„Wzywamy ludność Gabonu, społeczności krajów sąsiednich mieszkające w Gabonie, a także diasporę gabońską, aby zachowali spokój”.

Korespondent Reutersa powiedział, że po jego wystąpieniu w telewizji w stolicy Libreville słychać było głośne strzały.

Jak wynika z filmów udostępnionych CNN i opublikowanych w mediach społecznościowych, widać było, jak mieszkańcy Gabonu tańczą i świętują na ulicach stolicy.

Na jednym filmie uzyskanym przez CNN można zobaczyć ludzi skandujących „wyzwoleni!” Macha flagą Gabonu w dzielnicy Nzing Ayung w stolicy, obok pojazdów wojskowych.

Zaczęła napływać krytyka z całego świata. Rzecznik rządu Olivier Veran powiedział w środę dziennikarzom, że Francja potępia „trwający wojskowy zamach stanu w Gabonie”. Dodał, że Francja „przywiązuje dużą wagę do rozwoju sytuacji w terenie” i że Paryż chce „szanować wyniki wyborów, gdy zostaną znane”.

W ciągu ostatnich trzech lat w byłych koloniach francuskich – Mali, Gwinei, Burkina Faso, Czadzie, Nigrze, Tunezji, a obecnie w Gabonie doszło do dziewięciu zamachów stanu, które podkopały postęp demokracji w ostatnich latach.

Niedawno junta wojskowa Nigru przejęła władzę w tym państwie Afryki Zachodniej pod koniec lipca, co skłoniło Unię Afrykańską do zawieszenia członkostwa Nigru w grupie 55 państw członkowskich. Na początku tego miesiąca władca wojskowy Nigru zaproponował powrót do demokracji w ciągu trzech lat, twierdząc, że zasady transformacji zostaną określone w ciągu najbliższych 30 dni.

Wcześniej w środę władze wyborcze Gabonu poinformowały, że Bongo wygrał wybory prezydenckie, zdobywając 64,27% głosów, po opóźnionych wyborach powszechnych, które opozycja określiła jako sfałszowane.

Organ wyborczy podał, że główny rywal Bongo, Albert Ondo Osa, zajął drugie miejsce z 30,77%. Zespół Bongo odrzucił zarzuty Ondo Osy dotyczące nieprawidłowości wyborczych.

Ali Bongo (64 l.) objął władzę, aby zastąpić swojego ojca, Omara Bongo, który zmarł na zawał serca podczas leczenia raka jelita grubego w hiszpańskiej klinice w 2009 r., po prawie 42 latach sprawowania urzędu.

Bongo senior objął władzę w 1967 r., siedem lat po uzyskaniu przez kraj niepodległości od Francji.

Rządził małym krajem żelazną ręką, narzucając przez lata system jednopartyjny i zezwalając na rządy wielopartyjne dopiero w 1991 r., choć jego partia utrzymała kontrolę nad rządem.

Według Ambasady Gabonu Ali Bongo rozpoczął karierę polityczną w 1981 r., pełniąc funkcję ministra spraw zagranicznych i kongresmana w latach 1989–1991. strona internetowa w Stanach Zjednoczonych. Od 1999 r. był ministrem obrony, a w 2009 r. został prezydentem.

W tegotygodniowych wyborach Ali Bongo miał 18 konkurentów, z których sześciu wspierało Ondo Osę, byłego ministra i profesora uniwersyteckiego, próbując zawęzić wyścig. Wielu członków opozycji nalega na zmiany w bogatym w ropę i biednym kraju liczącym 2,3 miliona mieszkańców.

Napięcie wzrosło w obliczu obaw przed niepokojami po sobotnich wyborach, a międzynarodowi obserwatorzy narzekali na brak przejrzystości.

Przed wyborami organizacja non-profit Reporterzy bez Granic potępiła rząd Gabonu za utrudnianie relacji z tego wydarzenia w prasie zagranicznej.

Szef polityki zagranicznej Unii Europejskiej Josep Borrell powiedział w środę, że „jeśli zostanie potwierdzona (sytuacja w Gabonie) będzie to kolejny wojskowy zamach stanu”, który „zwiększy niestabilność w całym regionie”.

„To kwestia, która zostanie postawiona na stole i omówimy ją” – powiedział Borrell reporterom przed spotkaniem ministerialnym UE na temat obronności, które odbyło się w Toledo w Hiszpanii.

„W całym regionie, począwszy od Republiki Środkowoafrykańskiej, poprzez Mali, następnie Burkina Faso, a teraz Niger, a być może Gabon, sytuacja jest bardzo trudna” – powiedział Borrell. „Ministrowie obrony i ministrowie spraw zagranicznych muszą głęboko przemyśleć to, co się tam dzieje. Jak możemy ulepszyć politykę wobec tych krajów?

To nie pierwszy raz, kiedy Gabon jest świadkiem walki o władzę lub niepokojów związanych z rządami Bongo, czemu często sprzeciwiają się krytycy.

W 2016 roku budynek parlamentu spłonął, gdy wybuchły gwałtowne protesty uliczne przeciwko kwestionowanej reelekcji Bongo na drugą kadencję. Rząd zamknął wówczas na kilka dni dostęp do Internetu.

W 2019 r. doszło do próby zamachu stanu, kiedy grupa żołnierzy i oficerów armii wdarła się do siedziby państwowego radia i telewizji, wzięła zakładników pracowników i oświadczyła, że ​​przejęli kontrolę nad krajem.

Wyrazili swoje niezadowolenie z Bongo jako prezydenta i ślubowali „przywrócić demokrację” w kraju, zanim siły obrony i bezpieczeństwa Gabonu przystąpią do zakończenia przejmowania władzy i uratowania zakładników. W ich wyniku zginęło dwóch żołnierzy, a ośmiu oficerów aresztowano.