Polska wstrzymała plany przyciągnięcia specjalistów IT ze swoich wschodnich sąsiadów ze względu na problemy wizowe

Rozpoczęty za poprzedniego rządu plan przyciągania do Polski specjalistów i firm z branży IT ze wschodnich sąsiadów został zawieszony przez nowego ministra spraw zagranicznych Radosława Sikorskiego.

Program spotkał się już wcześniej z krytyką za dalsze wydawanie wiz Rosjanom po inwazji na Ukrainę. Pojawiły się twierdzenia, że ​​część wnioskodawców korzystała z systemu w celu uzyskania dostępu do europejskiej strefy Schengen bez zamiaru podejmowania pracy w Polsce.

W piątek Ministerstwo Spraw Zagranicznych ogłosiło zawieszenie programu Sikorskiego – „Polska. Business Harbor” (PBH) – ze względu na to, że program „nie spełnił oczekiwań” oraz „obawy dotyczące wykorzystania wiz wydanych w ramach programu programu do celów sprzecznych z jego założeniami”.

„Program zostanie zawieszony do czasu przyjęcia rozwiązań gwarantujących odpowiednią weryfikację przedsiębiorstw i ich beneficjentów, czyli cudzoziemców” – podało ministerstwo. Podkreśliła jednak, że specjaliści IT, którzy chcą pracować w Polsce, mogą ubiegać się o wizy normalnymi kanałami.

Program PBH został uruchomiony w 2020 roku w atmosferze protestów i represji na Białorusi po ogłoszonym, choć kwestionowanym zwycięstwie prezydenta Aleksandra Łukaszenki w tegorocznych wyborach. Proponowany był wówczas przez polski rząd jako sposób na wsparcie Białorusinów i pobudzenie polskiej gospodarki.

Program zapewnił przyspieszone procedury imigracyjne oraz porady prawne i inwestycyjne specjalistom IT i firmom, aby pomóc im w przeprowadzce. Szacuje się, że do 2021 roku do Polski przeprowadzi się 10% białoruskich specjalistów IT.

W tym samym roku program został poszerzony o kandydatów z Rosji, Ukrainy, Gruzji, Mołdawii i Armenii. Do września 2023 r. w ramach programu wydano 93 512 wiz, z czego prawie 95% trafiło do Białorusinów – podał nadawca Biełchat.

Z uzyskanych danych wynika jednak, że w 2023 r. liczba wydanych wiz spadła Dziennik Gazeta Prawna Codziennie. Gazeta przytoczyła obawy ekspertów, że system jest wykorzystywany przez zagranicznych pracowników wjeżdżających do strefy Schengen i że niektóre wizy nie są wydawane specjalistom IT.

Poprzedni rząd Prawa i Sprawiedliwości (PiS) spotkał się w zeszłym roku z krytyką opozycji, gdy wyszło na jaw, że Rosjanom w ramach programu Business Harbor wydano 1700 wiz na lata 2022 i 2023 pomimo trwającej wojny na Ukrainie.

„Co sądzisz o sprowadzeniu do Polski rosyjskich ekspertów IT po inwazji Rosji na Ukrainę? Co sądzisz o tak lekkomyślnym zarządzaniu polskim bezpieczeństwem?” – pytał ówczesny poseł opozycji Marcin Kierwiski. Kierwiski jest obecnie ministrem spraw wewnętrznych w nowym rządzie, który objął urząd jako ostatni miesiąc.

Po piątkowej decyzji o zawieszeniu programu PBH poseł nowej koalicji rządzącej Michał Szczerba i szef sejmowej komisji śledczej zamieścił na Twitterze informację, że program służył do „pompowania” wiz i zapowiedział, że jego grupa zajmie się tą sprawą.

„Są oznaki, że pieczęć jest rozszczelniana [visa] System ten mógł poważnie zagrozić bezpieczeństwu państwa” – napisał. „Przedstawimy fakty i osoby odpowiedzialne za to rażące zaniedbanie!”

W ubiegłym roku były rząd PiS również spotkał się z powszechnymi kontrowersjami po zarzutach dotyczących korupcji w systemie wizowym, dzięki którym imigranci mogli przeskoczyć kolejkę z łapówkami.

Notatki z Polski są prowadzone przez niewielki zespół redakcyjny i wydawane przez niezależną fundację non-profit, utrzymywaną z datków naszych czytelników. Bez Waszego wsparcia nie moglibyśmy robić tego, co robimy.

Główny autor obrazu: MSZ (poniżej CC BY-NC-ND 3.0 PL)

Agada Byka jest zastępcą redaktora naczelnego magazynu Notes z Polski. Jest dziennikarką i studentką komunikacji politycznej na Uniwersytecie w Amsterdamie. Specjalizuje się w polskiej i europejskiej polityce oraz dziennikarstwie śledczym. Pisał wcześniej dla Euractiv i The European Correspondent.