Nowe triasowe gatunki dicynodontów odkryte w Polsce

Paleontolodzy zidentyfikowali nowy rodzaj i gatunek dicynodonta connemeyriform ze szczątków kopalnych z epoki triasu znalezionych w Polsce.

Restrukturyzacja życia Wosnigella triradiata, średniej wielkości dicynodont z triasu Polski. Źródło: Sci.News / DrawingDinosaurs / Henryk Niestroj.

Wosnigella triradiata 230 milionów lat temu, w epoce triasu, żył na terenach dzisiejszej Polski i Niemiec.

Rodzaj nowego gatunku DicynodontGrupa głównie roślinożernych kręgowców, pospolita w okresie permu i triasu.

Starożytny organizm jest blisko spokrewniony stalkerowateRodzina dicynodontów z późnego triasu w obrębie kladu Connemeyriformes.

„Dicynodonty to ważny klad roślinożernych terapsydów, który pojawił się w permie i zniknął w ostatnim triasie” – opowiadają Tomasz Szczielski i Tomasz Sulej, badacze z Instytutu Paleobiologii PAN.

„W ciągu około 60 milionów lat były niewątpliwym triumfem ewolucyjnym, ze swoim globalnym zasięgiem geograficznym, różnorodnością rodzajową i specyficzną oraz wyjątkowo dużą względną liczebnością – nie raz, ale dwa razy: najpierw w permie, a potem, po dużej faunie obroty w triasie”.

„W triasie klad ten rozciągał się od maleńkich zwierząt o długości poniżej pół metra do masywnych stworzeń porównywalnych z największymi żyjącymi ssakami lądowymi”.

„Różnorodność, trendy ewolucyjne oraz rozmieszczenie geograficzne i czasowe triasowych dicynodontów były przedmiotem szeroko zakrojonych badań. Jednak ze względu na dynamiczny postęp w zrozumieniu filogenezy i biostratygrafii dicynodontów oraz wiele nowych odkryć i rewizji taksonomicznych dokonanych w ostatnich latach, wiele z tych badań jest już nieaktualnych.

Częścią kopalną jest szkielet Wosnigella triradiata Odkryto go w okolicy miasta Wynki w południowej Polsce.

„Dicynodonty wydają się stanowić główną grupę dużych roślinożerców w późnym triasie Polski” – stwierdzili paleontolodzy.

„Na obszarach polskiego triasu nie znaleziono wyraźnych skamieniałości ciała dinozaurów zauropodomorfów, w przeciwieństwie do np. Niemiec czy Grenlandii, gdzie zauropodomorfy są obfite, a dicynodonty prawie nieobecne”.

„Jednak zapis ichnologiczny wskazuje, że w późnym triasie Polski występowało co najmniej kilka zauropodomorfów. W przeciwieństwie do obu Ameryk i Afryki, w Europie nie są znane żadne ślady późnego triasu reprezentujące dicynodonty, z wyjątkiem dwóch okazów z Woźniackiego, dwóch lub trzech okazów z Zawierzy w Polsce i kilka wywnioskowanych śladów terapsydów z Francji.

Oprócz opisu Wosnigella triradiataNaukowcy zbadali biogeografię permskich i triasowych dicynodontów.

Według ich wyników region południowo-wschodniej Afryki – Malawi, Mozambik, Namibia, RPA, Tanzania, Zambia – służył jako punkt pochodzenia i różnorodności dicynodontów dla linii, które migrowały na północ i zachód przez perm i trias.

„Wiele gatunków migrowało swobodnie do obu Ameryk i Eurazji, wskazując otwarte ścieżki między regionami półkuli południowej i północnej” – powiedzieli.

„Jednak południowa migracja z półkuli północnej wydaje się być bardzo rzadka”.

zespołu Praca pojawia się w Comptes Rendus PalevolFast Track Journal wydawany przez Museum Science Press w Paryżu i Académie des Sciences w Paryżu.

_____

T. Szczygielski i T. Sulej. 2023. Wosnigella triradiata n.gen., n.sp. – Nowy dicynodont cannimeiriform z późnego triasu północnej Pangei i globalne rozmieszczenie triasowych dicynodontów. Comptes Rendus Palevol 22 (16): 279-406; doi: 10.5852/cr-palevol2023v22a16