WHO w Polsce jest pionierem systemu o dalekosiężnym potencjale

1 na 8 osób na planecie się porusza. Niektórzy migrują ze względów ekonomicznych, inni zostają przymusowo wysiedleni w wyniku jednego z wielu konfliktów na świecie. Bardziej niż kiedykolwiek zmiany klimatyczne i klęski żywiołowe zmuszają ludzi do przemieszczania się w obrębie granic krajowych i poza nimi. Ci uchodźcy i migranci często nie mają odpowiedniego dostępu do opieki zdrowotnej, w związku z czym mogą doświadczać gorszych wyników zdrowotnych niż inne populacje.

Niestety, ogólnoświatowe dowody i dane na temat zdrowia uchodźców i migrantów są często fragmentaryczne i często skupiają się jedynie na przepływach migracyjnych i niektórych cechach demograficznych. Dostęp do kompleksowych, reprezentatywnych i systematycznie gromadzonych danych ma jednak kluczowe znaczenie dla kształtowania polityki opartej na dowodach. Istnieje potrzeba opracowania ukierunkowanych interwencji, które zmienią stan zdrowia populacji i będą przestrzegać podstawowego prawa człowieka do zdrowia – w tym miliardów ludzi w drodze.

Aby wypełnić tę lukę, Główny Urząd Statystyczny i WHO połączyły siły, aby zbadać sposoby przezwyciężenia ograniczeń danych w kontekście ukraińskiego kryzysu uchodźczego. W 2022 r. przeprowadzili pierwsze badanie na reprezentatywnej próbie ukraińskich uchodźców w Polsce, stosując metody mieszane, aby odsłonić nie tylko liczby, ale także ludzką narrację stojącą za kryzysem uchodźczym.

Metodologię zastosowano w drugiej edycji badania metodami mieszanymi przeprowadzonej w 2023 r., która integrowała także duże zbiory danych i dokumentację administracyjną.

Zrozumienie potrzeb zdrowotnych mobilnej populacji

Dwa lata później na Ukrainie szaleje wojna i wielu uchodźców, którzy uciekli z Polski w bezpieczne miejsce, nie może wrócić do swoich domów. Aby zrozumieć ich potrzeby i doświadczenia w zakresie dostępu i korzystania ze świadczeń zdrowotnych, autorzy raportu wykorzystali badanie ilościowe, w celu zebrania danych od 4800 uchodźców przebywających w domach i tymczasowych schroniskach oraz danych na granicy polsko-ukraińskiej.

Aby lepiej zrozumieć doświadczenia uchodźców z opieką zdrowotną, przeprowadzili także jakościowe badanie inteligencji behawioralnej oraz przeprowadzili 30 wywiadów pogłębionych z wybraną grupą respondentów ankiety, aby uzyskać dodatkowe informacje na temat potrzeb i dostępu do opieki zdrowotnej.

Z wynikami badania zintegrowano Big Data oraz dokumentację administracyjną. Big data obejmuje dane geoprzestrzenne uzyskane od operatorów sieci komórkowych oraz dane operatorów kart płatniczych, które zapewniły wgląd w wzorce wydatków na opiekę zdrowotną przez ukraińskich uchodźców.

Metoda o uniwersalnych możliwościach

Podczas prezentacji raportu w Warszawie 26 czerwca dr Nino Berdzuli, przedstawiciel WHO/Europy w Polsce i specjalny wysłannik do krajów przyjmujących uchodźców, był jednym z kilku mówców, którzy podkreślili, w jaki sposób to podejście oparte na integracji danych mogłoby zostać wykorzystane przez inne kraje.

„Ta integracja badań ilościowych i jakościowych z danymi administracyjnymi i dużymi zbiorami danych w celu opracowania solidnych ocen stanu zdrowia uchodźców i imigrantów wypełni lukę w dostępności danych w czasie rzeczywistym oraz wypełni lukę między wiedzą a działaniami na rzecz opracowania polityk i praktyk zdrowotnych opartych na dowodach ,” powiedziała.

„Mam nadzieję, że to wydarzenie będzie katalizatorem odnowienia opartego na współpracy podejścia do zdrowia i statystyki oraz potwierdzi planowanie przyszłych wspólnych wysiłków na rzecz poprawy reakcji w dziedzinie zdrowia opartych na danych oraz poprawy równości w europejskich i światowych systemach opieki zdrowotnej”.

Dr Dominik Rosgrud, Prezes Głównego Urzędu Statystycznego i Prezes Międzynarodowego Stowarzyszenia Statystyki Oficjalnej, powiedział: „Niesamowita integracja różnych źródeł danych, w tym dużych zbiorów danych, ilustruje zróżnicowany krajobraz zdrowia uchodźców w Polsce. Analizując zarówno koszty, jak i dynamikę, zdobywamy bezcenne spostrzeżenia, które umożliwiają decydentom podejmowanie świadomych decyzji dotyczących ukierunkowanych i terminowych interwencji w zakresie opieki zdrowotnej.

Podczas wydarzenia wiele krajów przedstawiło doświadczenia w zwiększaniu solidności swoich potrzeb informacyjnych i ocen oraz uzupełnianiu luk w danych, wskazując na duże zainteresowanie lepszymi danymi na temat uchodźców i migrantów.

„Uchodźcy i migranci są szczególnie bezbronni” – podkreślił dr Gundo Weiler, dyrektor WHO/Europa ds. wsparcia krajowego i partnerstwa oraz regionalny dyrektor ds. sytuacji nadzwyczajnych operacyjnych. Pilnie potrzebne jest innowacyjne podejście, aby zrozumieć ich potrzeby zdrowotne. Doceniam tę udaną współpracę między Ministerstwem Zdrowia a Urzędem Statystyk Narodowych.

Dodał: „Zastosowana metodologia może nie tylko stworzyć solidną ocenę stanu zdrowia uchodźców i migrantów w Polsce, ale ma także potencjał zapewnienia globalnego modelu dla krajów, które przyjmują, wysyłają lub przekazują tranzyt uchodźców i migrantów.