Trybunał Europejski potępia Polskę w związku z roszczeniami agenta Wałęsy

Wałęsa (80 l.) stanowczo zaprzecza twierdzeniom byłego współpracownika sprzed 20 lat, jakoby szpiegował kolegów z władz komunistycznych pod kryptonimem „Poleg”.

Wygrał sprawę o zniesławienie przed Sądem Apelacyjnym w Polsce, ale wyrok został unieważniony przez Sąd Najwyższy na mocy nowego prawa.

Europejski Trybunał Praw Człowieka w swoim wyroku jednomyślnie orzekł, że Polska naruszyła prawo Wałęsy do sprawiedliwego procesu i poszanowania jego życia prywatnego.

Stwierdzono, że sąd rozpatrujący apelację od pierwotnego wyroku nie był „niezależnym i bezstronnym sądem ustanowionym na mocy ustawy” oraz że istnieją przesłanki wskazujące na to, że polskie władze nadużyły procedury do promowania własnych poglądów i celów politycznych.

„W istocie sąd zauważył, że sprawy pana Wałęsy nie można oddzielić od jej tła politycznego i środowiska politycznego w Polsce oraz od wieloletniego i publicznego konfliktu pomiędzy panem Wałęsą a rządzącym konserwatywnym Prawem i Sprawiedliwością (PiS) impreza.

W swoim wyroku ETPC zamieścił rzadko stosowany wyrok pilotażowy, na mocy którego państwa muszą podjąć kroki w celu rozwiązania problemów „systemowych” w swoich systemach wymiaru sprawiedliwości.

„Zidentyfikowane problemy systemowe wymagają natychmiastowych działań zaradczych” – napisano, przypominając o powtarzającym się niezastosowaniu się Polski do orzeczeń sądów.

„Polska podejmie odpowiednie środki ustawodawcze i inne, aby spełnić wymogi niezawisłego i bezstronnego sądu utworzonego na mocy ustawy w jej krajowym systemie prawnym” – stwierdzono.

Nakazał także Polsce zapłatę 30 000 euro (32 000 dolarów) odszkodowania.

Laureat Pokojowej Nagrody Nobla z 1983 r., który przewodził związkowi zawodowemu „Solidarność” przed i po obaleniu reżimu komunistycznego oraz przez pół dekady był prezydentem, zostaje oskarżony o współpracę z promoskiewskimi urzędnikami przez byłego przyjaciela Krzysztofa Wyskowskiego.

W telewizji oskarżył Wałęsę o to, że płacono mu za reportaż o jego kolegach, czemu Wałęsa zawsze zaprzeczał.

W Polsce trwają polityczne wstrząsy po tym, jak partia BIS zdobyła pierwsze miejsce w sondażach, ale zabrakło jej do większości rządzącej.

Koalicja partii prounijnych pod przewodnictwem byłego premiera i byłego przewodniczącego Rady Europejskiej Donalda Tuska stara się o utworzenie rządu, choć najpierw będzie musiała poczekać do niepowodzenia ofert PiS.

Ustępujący rząd PiS uchylił orzeczenie, a wiceminister sprawiedliwości Sebastian Galeta podważył kompetencje ETPC.

He X napisał wcześniej na Twitterze, że orzeczenie stanowi „jedynie stronniczy pogląd na praworządność w Polsce” i zarzucił sądowi „rasizm sędziowski”.

ETPC jest częścią Rady Europy, paneuropejskiego organu zajmującego się prawami człowieka. Jest sądem ostatniej instancji i jego orzeczenia mają charakter wiążący, a nie doradczy, choć w ostatnich latach zdarzały się przypadki, w których państwa – zwłaszcza Polska i Turcja – nie wykonywały jego orzeczeń.

sjw/as/tw