Polski rząd po dwóch latach wstrzymał 0% VAT na żywność

Polski rząd zapowiedział, że zniesie 0% stawkę VAT na produkty spożywcze wprowadzoną dwa lata temu w celu złagodzenia skutków inflacji. Ministerstwo finansów argumentuje, że niedawny spadek inflacji sprawił, że posunięcie to nie jest już konieczne.

Jednak opozycyjna partia Prawo i Sprawiedliwość (PiS), która w trakcie swojej kadencji wprowadziła obniżki podatku VAT, skrytykowała tę decyzję, twierdząc, że rząd „drenuje portfele Polaków”.

„W związku z ostatnimi odczytami inflacji i prognozami dotyczącymi dynamiki podstawowych cen żywności Ministerstwo Finansów zdecydowało o nie przedłużaniu tymczasowej obniżki stawki VAT po 31 marca 2024 r., z zastrzeżeniem pośredniej stawki VAT 0%” – napisano. Służba we wtorek rano.

W momencie wprowadzenia rozwiązania w lutym 2022 r. roczna inflacja w poprzednim miesiącu wyniosła 9,2%. Inflacja osiągnęła najwyższy poziom 18,4% w lutym 2023 r., ale od tego czasu spada.

W styczniu br. spadła do 3,9%, najniższego poziomu od prawie trzech lat, poniżej 4%. Ceny żywności i napojów wzrosły w styczniu o 4,9% rok do roku, co jest najwolniejszym wzrostem od września 2021 r.

Ministerstwo finansów w danych za luty i marzec zauważyło, że dynamika cen żywności i ogólna inflacja będą w dalszym ciągu zwalniać, uzasadniając tym samym powrót do dotychczasowej 5% stawki VAT na żywność z początku kwietnia.

Jej decyzja spotkała się jednak z ostrą krytyką ze strony PiS, który w grudniu 2023 r. został pozbawiony władzy i jest obecnie największą partią opozycyjną.

„Od 1 kwietnia zniknie zerowa stawka VAT na żywność, niestety nie jest to żart primaaprilisowy” – napisał na Twitterze Mateusz Morawiecki, który jako premier PiS wprowadził stawkę 0% w 2022 roku. „Rząd znów wyciąga Polaków. Portfele”.

Kiedy odchodzący rząd PiS w grudniu odnowił stawkę VAT 0%, ministerstwo finansów oszacowało, że będzie to kosztować budżet państwa 2,93 mld zł (684 mln euro) utraconych wpływów podatkowych w całym 2024 roku.

Wczoraj bank centralny Polski opublikował prognozy, że inflacja w tym roku wyniesie 3%, jeśli będą kontynuowane działania protekcjonistyczne, takie jak obniżki podatku VAT i zamrożenie cen energii. Ale bez nich byłoby to 5,7%.

„Przyszła sytuacja gospodarcza Polski i ścieżka inflacji w dużym stopniu zależą od obecnych i przyszłych działań fiskalnych Polski, w tym zakresu i zakresu antyinflacyjnych środków ochronnych” – podał bank.

Notatki z Polski są prowadzone przez niewielki zespół redakcyjny i wydawane przez niezależną fundację non-profit, utrzymywaną z datków naszych czytelników. Bez Waszego wsparcia nie moglibyśmy robić tego, co robimy.

Główny autor obrazu: Scotta Warmana/Usuń rozpryski

Daniel Tilles jest redaktorem naczelnym Notatki z Polski. Pisał o sprawach polskich w różnych publikacjach Polityka zagraniczna, Europa polityczna, EUobserver I Dziennik Gazeta Prawna.