Najsilniejszy rozbłysk słoneczny od 2017 roku

Obserwatorium Solar Dynamics Observatory NASA wykonało zdjęcie rozbłysku słonecznego — widocznego w jasnym błysku daleko po lewej stronie — 31 grudnia 2023 r. Zdjęcie przedstawia podzbiór intensywnego światła ultrafioletowego podkreślającego niezwykle gorącą materię w kolorowych rozbłyskach. W kolorze żółtym i pomarańczowym. Źródło: NASA/SDO

Słońce wyzwoliło potężny rozbłysk słoneczny, którego szczyt nastąpił o 16:55 EST31 grudnia 2023 r. NASAObserwatorium Solar Dynamics, które stale monitoruje Słońce, zarejestrowało obraz tego wydarzenia.

Rozbłyski słoneczne to potężne wybuchy energii. Rozbłyski i rozbłyski słoneczne mogą wpływać na komunikację radiową, sieci elektroenergetyczne i sygnały nawigacyjne oraz stwarzać ryzyko dla statków kosmicznych i astronautów.

Ten blask jest oceniany jako blask X5.0. Klasa X oznacza najintensywniejsze flary, natomiast liczba dostarcza więcej informacji o ich sile.

Źródło: Centrum prognoz pogody kosmicznej NOAA

Więcej szczegółów dostarczyło Centrum Prognoz Pogody Kosmicznej Narodowej Administracji Oceanicznej i Atmosferycznej:

Glow X5.0 (R3 Strong Radio Blackout) od Noe/SWPC Obszar 3536 wystąpił 31/2155 UTC. Rozbłysk ten pochodził z tego samego obszaru, który wytworzył rozbłysk X2.8 14 grudnia 2023 r. Jest to także największy rozbłysk obserwowany od 10 września 2017 r., kiedy miał miejsce rozbłysk X8.2. Chociaż pewność jest niska, modelowanie koronalnego wyrzutu masy (CME) związanego z tym wydarzeniem pozwoliło zidentyfikować możliwość bliskich zderzeń w pobliżu Ziemi już 2 stycznia. W odpowiedzi ustalono zegarek burzy geomagnetycznej G1 (mniejszy) ważny na dzień 2 stycznia.

Koronalne wyrzuty masy i rozbłyski słoneczne. Źródło obrazu: Centrum Lotów Kosmicznych NASA Goddard/Mary Pat Hrebek-Keith

Rozbłyski słoneczne

Rozbłyski słoneczne to nagłe, intensywne rozbłyski promieniowania emitowane z powierzchni Słońca, często w pobliżu plam słonecznych. Rozbłyski te powstają w wyniku uwolnienia energii magnetycznej zmagazynowanej w atmosferze Słońca. Energia ta podgrzewa materię słoneczną do dziesiątek milionów stopni, emitując promienie gamma, promieniowanie rentgenowskie i promieniowanie ultrafioletowe.

Rozbłyski słoneczne dzieli się głównie na trzy kategorie w zależności od ich siły: kategoria C, kategoria M i kategoria X.

• Latarki klasy C: Są to małe flary, które mają niewielki wpływ na ziemię. Są powszechne i mogą pojawiać się często w okresach dużej aktywności słonecznej.
• Flary serii M: Są to rozbłyski średniej wielkości, które mogą powodować krótkie przerwy w łączności radiowej na biegunach i niewielkie burze radiacyjne, które mogą zagrozić astronautom.
• Palniki klasy X: Rozbłyski te są najbardziej intensywne i mogą prowadzić do przerw w łączności radiowej na całej planecie i długotrwałych burz radiacyjnych. Często towarzyszą im koronalne wyrzuty masy (CME), które mogą mieć znaczący wpływ na magnetosferę i pole geomagnetyczne Ziemi.

Każda kategoria jest dziesięciokrotnie silniejsza niż poprzednia, a w każdej kategorii istnieje bardziej szczegółowa skala od 1 do 9. Na przykład blask X5 jest pięć razy silniejszy niż blask X1.

Artystyczna koncepcja obrazu krążącego wokół Ziemi satelity SDO. Źródło: NASA

Obserwatorium Dynamiki Słońca NASA

Obserwatorium Solar Dynamics Observatory (SDO) to misja kosmiczna wystrzelona w lutym 2010 roku w ramach programu Living with a Star (LWS). Podstawowym celem SDO jest zrozumienie wpływu Słońca na Ziemię i przestrzeń bliską Ziemi poprzez badanie atmosfery słonecznej w małych skalach przestrzeni i czasu oraz przy wielu długościach fal jednocześnie.

SDO jest wyposażone w zestaw narzędzi, które dostarczają informacji zwrotnych prowadzących do pełniejszego zrozumienia dynamiki Słońca:

1. Stowarzyszenie Fotografii Lotniczej (AIA): Wykonuje zdjęcia atmosfery słonecznej przy różnych długościach fal, aby skorelować zmiany powierzchni ze zmianami wewnętrznymi.
2. Obrazowanie helioptyczne i magnetyczne (HMI): Bada pole magnetyczne Słońca i generuje dane umożliwiające identyfikację wewnętrznych źródeł fluktuacji Słońca.
3. Eksperyment z ekstremalnym kontrastem UV (EVE): Mierzy ekstremalne promieniowanie ultrafioletowe słońca DokładnośćJest to ważne dla zrozumienia wpływu na atmosferę ziemską.

Poprzez ciągłe monitorowanie Słońca, SDO pomaga naukowcom dowiedzieć się więcej o aktywności słonecznej i jej wpływie na Ziemię, a także odgrywa kluczową rolę w naszej zdolności przewidywania zdarzeń pogody kosmicznej.