Zużycie paliw płynnych w Polsce osiągnęło w ubiegłym roku rekordowe 37 mln m sześc., co oznacza wzrost o 5% w stosunku do 2021 r.
Liczby te pojawiają się pomimo rosnących cen energii, dzięki którym wartość rynkowa paliw sprzedawanych w Polsce wzrosła o blisko 37 proc., ze 142 mld zł do 194 mld w ubiegłym roku.
Zwiększona konsumpcja mogła być częściowo spowodowana wojną na sąsiedniej Ukrainie – gdzie Polska stała się głównym węzłem komunikacyjnym dla osób uciekających przed konfliktem i transportujących towary na Ukrainę – a także odbudową branży lotniczej po pandemii.
W rzeczywistości zużycie paliwa do silników odrzutowych wzrosło o ponad 70% rok do roku do 1,24 miliona metrów sześciennych. Tymczasem zużycie benzyny wzrosło o 5% do 7,15 mln m3, oleju napędowego o 3% do 22,66 mln m3, a LPG o 8% do 5,13 mln m3.
Zdaniem Krzysztofa Romaniuka, dyrektora działu analiz rynku paliw w POPiHN, na ten wzrost złożyło się kilka czynników.
W ubiegłym roku miliony ludzi uciekających przed wojną na Ukrainie przekroczyło polską granicę, przywożąc ze sobą dziesiątki samochodów. Późniejsze ruchy przesiedleńcze uchodźców również zwiększyły popyt.
Dodatkowo pod koniec roku kierowcy wrócili na stacje paliw, aby odzyskać VAT od paliwa, który został czasowo zawieszony w ramach działań antyinflacyjnych rządu.
Dzięki tym ulgom podatkowym sektor wpłacił do budżetu państwa o 11 mld zł mniej niż rok wcześniej, co w tym roku wyniosło 63 mld zł.
Operator transportu publicznego wezwał do wszczęcia dochodzenia antymonopolowego w sprawie „rabunkowego monopolu” państwowego koncernu naftowego Arlen, który, jak twierdzi, powoduje wzrost cen.
Podobne postulaty wysuwała opozycja, ale premier przekonuje, że Arlen pomógł obniżyć ceny https://t.co/Xvonrfkyz7
— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 3 stycznia 2023 r
Produkcja ropy w polskich rafineriach wyniosła 27 mln ton, z czego 41,9% pochodziło z Rosji. To znaczący spadek w stosunku do 61% wskaźnika odnotowanego w roku poprzednim.
Po inwazji Rosji na Ukrainę Polska zobowiązała się do zaprzestania importu rosyjskiej energii do końca 2022 roku. Udało się to w przypadku węgla i gazu, ale w styczniu 10% polskiej ropy pochodziło z Rosji dzięki długoterminowej umowie. Sytuacja ta zakończyła się w lutym, kiedy sama Rosja odcięła dostawy.
Do 2022 roku 29% polskiej ropy będzie pochodzić z Arabii Saudyjskiej, z którą państwowy koncern naftowy Arlan podpisał długoterminowy kontrakt, a 12,3% z Norwegii.
Polska nie zrezygnowała całkowicie z rosyjskiej ropy, jak zapowiadała, zamiast tego Kreml zakręcił krany.
Pisze jednak, że zapewnienie niezależności energetycznej od Rosji to nie koniec, ale początek nowych wyzwań @wjakobik https://t.co/2mvk9cmfGA
— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 10 marca 2023 r
Import paliw również wzrósł o 9% rok do roku do 13,7 mln m3. Stanowią one 37% całkowitego zużycia. Najwięcej benzyny importowano z Niemiec (51%), następnie ze Słowacji (16%), Litwy (11%) i Holandii (11%). Diesel pochodził głównie z Rosji (37%), Niemiec (25%) i Holandii (11%).
Eksport paliw z Polski wzrósł w ubiegłym roku, osiągając 2,64 mln m sześc., czyli o 43 proc. więcej niż w 2021 r. Zdaniem Romaniuka głównym rynkiem zbytu dla tego wzrostu jest Ukraina, „ze względu na sytuację wojenną”.
Zauważył, że choć oczekuje się dalszego wzrostu popytu w ciągu najbliższych 2-3 lat, sektor będzie musiał stawić czoła zielonej transformacji, w tym unijnemu zakazowi sprzedaży samochodów spalinowych do 2035 r. Polska była jedynym członkiem UE. Rząd stanowy musiał wyrazić sprzeciw, gdy te nowe zasady zostały uzgodnione w tym tygodniu.
Unia Europejska zgodziła się na wprowadzenie zakazu sprzedaży nowych samochodów benzynowych i wysokoprężnych od 2035 roku, pomimo sprzeciwu Polski, jedynego państwa członkowskiego, które głosowało przeciwko planowi. https://t.co/AfCxgKZcle
— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 28 marca 2023 r
Źródło głównego zdjęcia: Orlan (materiały prasowe)
Alicja Ptak jest starszą redaktorką i dziennikarką multimedialną w Notes from Poland. Wcześniej pracował w Reuters.
„Muzyk. Miłośnik kawy. Oddany badacz jedzenia. Webman. Namiętny guru internetu”.
More Stories
Wpływ siły wyższej na małe i średnie przedsiębiorstwa w Polsce na przykładzie pandemii Covid-19: wnioski na przyszłość
W 2025 roku Polska zwiększy wydatki na obronność do rekordowego poziomu
„Zmiana zasad gry”: Lockheed przedstawia pierwszy polski F-35