Archeolodzy odkryli najstarszą drewnianą konstrukcję na świecie

Profesor Larry Barham (na zdjęciu po prawej) odsłania drewnianą konstrukcję nad rzeką za pomocą miękkiej mgiełki. Źródło: profesor Geoff Dowler, Uniwersytet Aberystwyth

Badania przeprowadzone na Uniwersytecie w Liverpoolu i Uniwersytecie Aberystwyth wykazały, że ludzie budowali drewniane konstrukcje 476 000 lat temu przy wodospadzie Kalambo w Zambii. Odkrycie, datowane przy użyciu zaawansowanych technik, podkreśla zdolność wczesnego człowieka do osiedlania się i podważa wcześniejsze wyobrażenia na temat stylu życia z epoki kamienia.

Wyniki nowych badań przeprowadzonych przez zespół z Uniwersytetu w Liverpoolu i Aberystwyth University pół miliona lat temu, wcześniej niż wcześniej sądzono, ludzie budowali konstrukcje z drewna.

Badania opublikowane w czasopiśmie Natura, Doniesienia o wykopaliskach dobrze zachowanego drewna na stanowisku archeologicznym w wodospadach Kalambo w Zambii, datowanych na co najmniej 476 000 lat i poprzedzających rozwój naszej ery. Klasyfikować, Homo sapiens.

Zespół wykopaliskowy odkrywa drewnianą konstrukcję. Źródło: profesor Larry Parham, Uniwersytet w Liverpoolu

Ekspercka analiza śladów nacięć kamiennych narzędzi na drewnie pokazuje, że ci pierwsi ludzie ukształtowali i połączyli dwa duże kawałki drewna, tworząc konstrukcję, być może fundament platformy lub część mieszkania.

Jest to najstarszy na świecie dowód celowego wytwarzania pni drzew tak, aby pasowały do ​​siebie. Do tej pory dowody wykorzystania drewna przez ludzi ograniczały się do rozpalania ogniska oraz rzeźbienia kijów i włóczni.

Kawałek drewna w kształcie klina. Źródło: profesor Larry Parham, Uniwersytet w Liverpoolu

Ochrona wodospadu Kalambo

Drewno rzadko można znaleźć w tak starożytnych miejscach, ponieważ zwykle gnije i znika, ale w wodospadzie Kalambo zachowało je stale wysoki poziom wody.

Odkrycie to podważa panujący pogląd, że ludzie z epoki kamienia prowadzili koczowniczy tryb życia. Wodospady Kalambo ludzie ci nie tylko mieli stałe źródło wody, ale otaczający las zapewniał im wystarczającą ilość pożywienia, aby mogli osiedlać się i wznosić konstrukcje.

Zespół wykopaliskowy odkrywa drewnianą konstrukcję. Źródło: profesor Larry Parham, Uniwersytet w Liverpoolu

Profesor Larry Parham z Wydziału Archeologii, Klasyki i Egiptologii Uniwersytetu w Liverpoolu, który kieruje projektem badawczym Deep Roots of Humanity, powiedział:

„To odkrycie zmieniło sposób, w jaki myślałem o naszych wczesnych przodkach. Zapomnij o etykietce „Epoka kamienia” i spójrz, co robili ci ludzie: robili z drewna coś nowego i wspaniałego. Wykorzystywali swoją inteligencję, wyobraźnię i umiejętności stworzyć coś, czego nigdy wcześniej nie widzieli, coś, co nie istniało.” wcześniej.

„Zmienili swoje otoczenie, aby ułatwić życie, choćby poprzez stworzenie platformy, na której można usiąść nad rzeką i wykonywać codzienne obowiązki. Ci ludzie byli bardziej podobni do nas, niż nam się wydawało. „

Drewniana konstrukcja pokazująca miejsca, w których ludzie z epoki kamienia wcinali się w drewno. Źródło: profesor Larry Parham, Uniwersytet w Liverpoolu

Historia odkryć

Specjalistyczne datowanie znalezisk przeprowadzili eksperci z Uniwersytetu Aberystwyth.

Aby określić ich wiek, wykorzystali nowe techniki datowania fluorescencyjnego, które ujawniają, kiedy minerały w piasku otaczającym znaleziska po raz ostatni były wystawione na działanie światła słonecznego.

Profesor Geoff Dowler z Uniwersytetu Aberystwyth powiedział:

„W dzisiejszych czasach odkrycie datowania jest niezwykle trudne i wykorzystaliśmy do tego datowanie luminescencyjne. Te nowe metody datowania mają daleko idące konsekwencje – pozwalają nam datować znacznie dalej w przeszłość i łączyć witryny, które dają nam wgląd w Miejsce przy wodospadzie Kalambo prowadzono prace wykopaliskowe w latach 60. XX wieku, kiedy odnaleziono podobne kawałki drewna, ale nie udało się ich datować, więc prawdziwe znaczenie tego miejsca nie było jeszcze jasne.

Wodospad Kalambo w Zambii, gdzie znaleziono drewno. Credit, profesor Geoff Dowler, Uniwersytet Aberystwyth

Znaczenie archeologiczne wodospadów Kalambo

Wodospad Kalambo położony jest na rzece Kalambo, nad wodospadem o wysokości 235 m (772 stóp), na granicy Zambii z dystryktem Rukwa w Tanzanii, na skraju jeziora Tanganika. Obszar ten znajduje się na „wstępnej” liście UNESCO, która ma zostać wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO ze względu na jego znaczenie archeologiczne.

Profesor Doler dodał:

„Nasze badania dowodzą, że miejsce to jest znacznie starsze, niż wcześniej sądzono, w związku z czym jego znaczenie archeologiczne jest obecnie jeszcze większe. To jeszcze bardziej zwiększa wagę argumentu, że powinno ono znaleźć się na Liście Światowego Dziedzictwa ONZ.”

Badania te stanowią część pionierskiego projektu Deep Roots of Humanity – badania ewolucji technologii człowieka w epoce kamienia. Projekt jest finansowany przez brytyjską Radę ds. Badań nad Sztuką i Humanistyką i angażują zespoły z Narodowej Komisji Ochrony Dziedzictwa Zambii, Livingstone Museum, Motu-Motu Museum i Muzeum Narodowego w Lusace.

Profesor Barham dodał:

„Wodospad Kalambu to wyjątkowe miejsce i jeden z głównych obiektów dziedzictwa kulturowego Zambii. Zespół Deep Roots nie może się doczekać kolejnych ekscytujących odkryć wyłaniających się z zanurzonych piasków.”

Odniesienie: „Dowody na wczesne konstrukcyjne użycie drewna co najmniej 476 000 lat temu” autorstwa L. Barhama, GAT Duller, I. Candy, C. Scott, CR Cartwright, JR Peterson, C. Kabukcu, MS Chapot, F. Melia, V Rots, N. George, N. Taipale, P. Gethin i P. Nkombwe, 20 września 2023 r., Natura.
doi: 10.1038/s41586-023-06557-9